SÖHBƏT ÖLÜYƏ QƏBİR ƏZABI

Hədisi-şəriflərdə buyuruldu ki:

“Qəbir, ya Cənnət bağçası və ya Cəhənnəm çuxurudur.” [Tirmizi]

Ağlın çatmadığı şeyləri ağılla aydınlaşdırmağa cəhd göstərmək çox səhvdir. Ağıl, göz kimi, din bilikləri də işıq kimidir. Göz, işıq olmasa, qaranlıqda görməz. Göz, qaranlıqda görmədiyi şeylərə "yoxdur" deyə bilməz. Ağıl da, mənəviyyatı, fiziki hadisələrdən irəlini anlaya bilməz. Ağlımızdan faydalanmağımız üçün Allahü təala, din işığını göndərdi. Göz, işıq olmadan qaranlıqda cisimləri görə bilmədiyi kimi, din bilikləri olmadan da ağıl mənəvi şeyləri anlaya bilməz.
Amerikadakı vəhşilərin, oxlarının uclarına sürdükləri, "Kürar" adlı zəhər sinir uclarını iflic edir. Əzələlər hərəkət edə bilmir. Ağrı vermədiyinə görə insan zəhərləndiyini anlamır. Əlini, ayağını oynada bilmir, yerə yıxılır, daş kimi qalır. Görür və eşidir, amma gözünü qırpa bilmir, dilini tərpədib bağıra bilmir. Qəbir əzabını da buna bənzətmək olar. Ölü ağrı hiss edər, lakin tərpənə bilməz.
Dinə inanmayan bir yazıçı, kəpənəklər daim ölüb-dirilir deyərək reinkarnasiyanın həqiqət olduğunu müdafiə edir. Dünyada hər canlının bir həyat dövrü vardır. Kəpənəklərdə, Yumurta, Tırtıl, Pup, Kəpənək dövrləri vardır. Kəpənəklərin nəsilləri belə davam edir. Bunun reinkarnasiya xurafatı ilə bir əlaqəsi yoxdur. Bitkilərin, qovunun, qarpızın, toxumla yetişən digər tərəvəzlərin çoxalması da buna bənzəyir. Məsələn, bir qarpız çəyirdəyi torpağa düşdükdə, çəyirdəkdən cücərti əmələ gəlir. Cücərtidən da qarpız olur. Qarpızın içində də çəyirdəklər olur. Beləliklə nəslini davam etdirir. Yeni əmələ gələn qarpızlar, çəyirdəyi əkilən qarpıza bənzəyir deyə köhnə çəyirdək yenidən əmələ gəldimi deyirik? Yaxud qarpız ölüb-ölüb dirilir deyilməz. Hər canlı ölür. (Rəhman 26)