ÖVLİYALAR YUSİF XƏLVƏTİ (rahmətullahi aleyh)

Böyük Azərbaycan vəlilərindəndir. Adı Yusif  Xəlvətidir. Ahı Yusif  Xəlvəti də deyilir. Seyid olub nəsli Peyğəmbər əfəndimizə çatır. Babası Əhməd Kəbir həzrətləridir. Doğum tarixi bilinmir. 1308-ci il (hicri 708) tarixində Şirvanda vəfat etdi. Dərgahındakı türbəsinə dəfn edildi. Vəfat etdikləri zaman Sultan Qıyasəddin Məsudun hökmdarlıq zamanı idi.

     Yusif  Xəlvəti, Şeyx Zahid həzrətlərinin söhbətlərində yetişib boya-başa çatdı. Ondan icazət, diplom alıb insanları irşada, haqq yolun bilgilərini öyrətməyə məmur edildi.

     Yusif Xəlvəti həzrətləri gənclik zamanında gözəl bir qıza vurulmuşdu. Bir gün qızla sözləşdi. Onu dərgahın küncündə gözləməyə başladı. Amma qızın bir maneəsi çıxıb qərarlaşdırdıqları yerə gəlmədi. Yusif Xəlvəti səhərə qədər orada sevdiyi qızı ağlayaraq gözlədi. Səhər olunca dərgah şeyxi Zahid həzrətləri tələbələrindən birinə xitabən; “Övladım! Dərgahımızın bu küncündə bir gənc dayanıb. Çağır gəlsin”, buyurdu. Bunun üzərinə tələbə təsvir edilən yerdə Yusif Xəlvətini tapdı və dərgaha çağırdı. O da rədd etməyib içəriyə girdi. Zahid həzrətlərinin hüzuruna çıxdı. Zahid həzrətləri Yusif Xəlvətiyə xitabən; “Oğlum! Biz Haqqı axtaranı belə ovlayarıq. Artıq kədərlənməyə, ağlamağa ehtiyac yoxdur” buyurdu. O an Yusif Xəlvətinin qəlbi Zahid həzrətlərinə bağlandı və tələbəsi oldu.