TARİX 20 YANVAR HADİSƏSİ
1990-cı il yanvarın 20-də saat 00.20-də Azərbaycan SSR-nin Ali Sovetinin razılığı olmadan SSRİ-nin başqa regionlarından gəlmiş Sovet Qoşunları Bakı şəhərinə soxuldular. Bununla da SSRİ-nin və Azərbaycan SSR-nin konstitutsiyaları tam kobudcasına və vəhşiliklə pozulmuş oldu.
Nəticədə 170 nəfər həlak olanlar, 400-ə yaxın yaralananlar oldu. Bunların içində asudə insanlar: Gənclər, uşaqlar, qocalar və qadınlar da var idi, hətta polis və hərbi qulluqçular da.
Şəhərə ordunun girməsi və fövqəladə vəziyyətin elan edilməsi, SSRİ Ali Sovetinin 19 yanvar 1990-ci il tarixli qərarı və Qorbaçovun imzası ilə olmuşdur. Bu akta SSR-i Ali Sovetinin razılığı yalnız ordu girəndən 7 saat sonra elan edilmişdir.
Ordunun girməsilə Bakıda və bütün Azərbaycanda adi camaata qarşı görünməmiş cinayətlər başlandı. Helsinki və Vyana razılıqlarına qol çəkmiş bir hökumətdə insan hüquqları görünməmiş dərəcədə pozuldu.
Şəhər cəbhə xəttini xatırladırdı. İki milyonluq şəhərin, harada ki, neft, qaz istehsal olunur üstündə raketlə silahlanmış hərbi vertolyotlar fırlanırdı. Bütün ərzaq anbarlarını ələ alaraq, dükanlara aparmağı qadağan edirdilər. Dərmanların çatışmamazlığından (Moskva dərmanların gətirilməsinə imkan vermirdi) yaralılar ölürdü.
İstintaq komissiyasının verdiyi məlumata görə bu əməliyyatda 20 min hərbçilər, yüzlərlə tanklar, yüzlərlə başqa zirehli hərbi texnika, hərbi-nəqliyyat təyyarələri və bir neçə növ (HHQ, DİN, DTR) hərbi hissələrin hərbiçiləri iştirak etmişlər.