KİMSƏYƏ YÜK OLMAMAQ
Sual: Dost və yoldaşlarla necə yola getmək lazımdır? İnsanlara yük olmaq uyğundur?
CAVAB
Yoldaşlarla yaxşı yola getmək üçün ona yük olmamaq lazımdır. İmkan daxilində ehtiyaclarını ondan gizləmək, kömək tələbində olmamağa səy göstərmək lazımdır! Mal, pul kimi şeylər də istəməmək lazımdır! Bir məqama keçmək üçün ondan kömək tələbində də olmamaq lazımdır!
Çox hörmət, ikram və lazımsız xidmətlərlə ona əziyyət verməmək lazımdır! Özünün etmək istəmədiyi bir şeyi yoldaşından gözləmək ona zülm etmək deməkdir. Dostuna bir iş etdirməyən fəzilət göstərmiş olar. Alimlər buyurur ki:
Dostların pisi, sənin üçün külfətə (əziyyət) girən, səni üzr istəməyə məcbur buraxandır. (Həzrəti Əli)
İki yoldaşın aralarının açılması, lazımsız külfətlər səbəbilədir. Ziyarətinə getdiyi dostu, lüzumsuz bir çox zəhmətə, külfətə girəndə, insan bir daha ziyarətinə getməz. (Fudayl ibn İyad)
İki yoldaşdan birinin digərindən çəkinməsi mütləq birinin qüsurundandır. (Cüneydi Bağdadi)
Yoldaşlarımdan mənə ən çox əziyyət verəni mənim üçün külfət və zəhmətə girən və bu surətlə ondan çəkindiyim kimsədir. Tək ikən necə isəm, onunla birlikdə olduğum vaxt da davranışımı dəyişdirmədiyim kimsəni isə çox sevirəm. (İmamı Cəfəri Sadiq)
Müxtəlif zəhmətlərə girən bir kimsə yoldaşına əziyyət vermiş olar. Bu surətlə ondan çəkinər. Tək ikən necə hərəkət edirsə, yoldaşı varkən də elə hərəkət edən kimsə ilə yoldaşlıq asan olar. Yanımızda ev paltarı ilə dayana bilməyən yoldaş bizdən çəkinir deməkdir. Bu isə səmimi ola bilməməyin əlamətidir. İki yoldaşdan biri digərindən çəkinirsə biri qüsurlu deməkdir.
Ülfətin şərti külfəti tərk etməkdir. Külfəti olmayanın ülfəti və sevgisi artar. Hədisi-şərif də, “Özünə rəva gördüyünü, sənə rəva görməyənin yoldaşlığında xeyir yoxdur.” buyuruldu. (İ.Adiy)